Takva mı? Fetva mı?
“Takva mı, fetva mı?” sorusu, aslında dinî hayatın özünü ve şekilciliğini tartışan bir yaklaşımdır. Takva, kişinin Allah’a karşı samimi bir bilinç, sorumluluk ve hassasiyet içinde yaşaması; haramlardan sakınması ve şüpheli şeylerden uzak durmasıdır.
Bu, daha çok içsel bir yöneliş, kalbin ihlâsı ve niyetin berraklığıyla ilgilidir. Fetva ise dinî otoritelerin veya âlimlerin, belirli bir meseleye dair şer’î hükmü açıklaması, yani dinin dışsal ve şekli yönünü düzenleyen bir cevaptır.
Dolayısıyla takva, bireyin ahlâkî ve manevi boyutta kendi iç dünyasında sürdürdüğü bir yolculuk iken; fetva, dış dünyadaki davranışlara yol gösteren, toplumsal düzeni de ilgilendiren bir otorite beyanıdır. Burada asıl vurgulanan nokta şudur:
Fetva, dinin asgari sınırlarını ortaya koyar; bir davranışın helal, haram veya mubah olduğunu açıklar. Takva ise bu sınırların ötesine geçerek, kulun Allah’a olan sevgisi ve sorumluluğu doğrultusunda daha ihtiyatlı davranmasını sağlar.
Kısacası, “Takva mı, fetva mı?” sorusu bir tercihten çok, iki farklı boyutu anlamayı gerektirir. Fetva dinî pratikte yol gösterirken, takva kişinin Allah katındaki değerini belirleyen samimiyet ve derinliktir.
Biri “dışarıdan sınır çizen ölçü”, diğeri ise “içten gelen hassasiyet ve gönül iradesi”dir. En ideal olan ise, fetvayı bilip takvayla yaşamak, yani hem doğru bilgiyi rehber edinmek hem de kalbi bir duyarlılıkla onu uygulamaktır.
