Varlık Fonu Kurmak Câiz Olur mu?
Varlık fonu dendiği zaman hemen akla devletin varlık fonu geliyor oysa bunun öyle olmadığını yaptığımız araştırmalarda gördük. Genelde faizle çalışan bankalar bunu yapıyor. Faizle çalışan bankalar vatandaşlarına kredi veriyorlar ve onlardan bu kredileri geri alıyorlar ancak bazıları batık (geri ödenmesi mümkün olmayan) borçlar oluyor. Örneğin; vatandaşın borcu 10 liradır. Banka vatandaştan 2-3 lira da alsa razıdır, çünkü hiç almayacaktır. Bize aktarılan bilgiye göre devletin bir takım mevzuatı itibarıyla böyle bir indirime gitme imkanları olmuyor. Faizden indirim yapabilir ama anaparadan indirim yapamıyor. Birileri şirket kuruyor buna “varlık fonu” diyorlar. Bunlar bankaların batık olan borçlarını adeta bir mebi (satışa konu olan bir mal) gibi satın alıyorlar.
Banka varlık fonu isminde kurulan şirketlere bunu 2-3 liradan satıyor ve parasını alıyor. Bu saatten sonra borçlu olan kişi artık bankaya değil bu varlık fonu olan şirkete borçlu oluyor, şirket o borçluya dönüyor ve “senin bankaya borcun 10 liraydı artık bu borç bana döndü, bana 10 lira değil de 5 lira öde” diyor. Bu da vatandaşın işine geliyor çünkü 10 lira borcu zaten ödeyemiyordu ama 5 lirayı ödeyebiliyor, böylece borcundan da kurtulmuş oluyor. Bankanın da işine geliyor, parayı bir şekilde kurtarabildiği kadar kurtarmış oluyor. Varlık fonu sahibi olan şirketin işine geliyor. Çünkü ticaret yapmış oluyor. (Ticaret olduğu tartışılır.) İki liraya aldığı bir şeyi 5 liraya bir nevi satmış oluyor. Burada en fazla faydalanan ise borçlu olan kişidir. Borcu ciddi anlamda düşmektedir.
Eğer borçlu olan kişi “falan bankaya borcum vardı bir şekilde bulaştım ancak kendimi kurtaramıyorum şimdi o borç varlık fonuna devredildi normal borcumdan daha düşük ödediğim zaman bunu kabul ediyorlar, bu benim için helal olur mu?” diye soracak olsa bunda bir mahzur lazım gelmez. Çünkü borcun bankadan varlık fonuna intikalı bu borçlunun iradesiyle oluşan bir işlem değil hatta onun bu konuda karışma yetkisi dahi yoktur. Zamanı gelmemiş borcu erken ödeyerek indirmek caiz olmaz. Zamanı gelmiş ve ödenemeyen bir borçta ise böyle bir indirime gidilmesi borçlu açısından bir sıkıntı değildir. Burada varlık fonunu kuran şirket açısından baktığımız zaman ciddi anlamda problem vardır. “Borcu satın almak” diye tabir ediliyor oysa ki satışa konu olan şey borçtur ve borcu satmak diye bir şeyden bahsedemeyiz! Bu bildiğiniz mal olmayan bir şeyi para karşılığında al ve sat tarzında yapılan bir işlemdir ki caiz olmaz!
